Mar
Petıus ve Pavlus Kilisesi: 1914'te Patrik 2. Abdullah döneminde Papaz
Abdulmesih'in gayretleriyle Petrus ve Pavlus adına yapılmıştır. Kök
boyalarla el işi baskı perdeleri mevcuttur. Bu kilisenin taş işlemeleri
sadedir. Merkez Gül Mahallesindedir.
Mor İliyo Kilisesi: Mardin Kalesindedir. 3.yüzyılda yapılmıştır.
Mat
Behnam (Kırklar)Kilisesi: 5.yüzyılda yapılmıştır. Şar Mahallesindedir.
Kilise üç giriş kapılı, ince taş işçiliğiyle işlenmiş Mihrapları , dört
yüzyıllık ahşap Mihrap kapıları, 1500 yıllık kök boya ile baskı
perdeleri, geniş avlusu içinde çan kulesi evi ve adeta dantel gibi
işlenmiş taş oymacılığı örneklerinin yeraldığı divan mevcuttur. 1170
yılında Kırk şehitlere ait kemikler bu kiliseye getirilmiştir. Bu gün
Mardin Metropolitlik Kilisesidir..
Meryem
Ana Kilisesi: Savur kapı mahallesinde 1857'te ibadete açılmıştır. Yıkık
yettedir. Kırmızı (Surp Kevork) Kilise: 420 yılında yapılmıştır. 10 taş
sütun üzerinde inşa edilen sede, mihrabın farklı geometrik taş
süslemeleriyle ayrı bir özelliği vardır. Protestan Kilisesi: Geniş bir
alan üzerinde inşa edilen kilise 569 yılında yapılmıştır.
Meryem
Ana Kilisesi: Patrikhane 1860 yılında Patrik Antuan Semheri tarafindan
yaptırılan kilisede; kemer, yuvarlak taş sütunlar ve avluda korkuluklar
yeralır. Patriğin oturma yeri ile İncil vaiz yeri, üzüm salkımlı
motiflerinin ahşap el işçiliğiyle bambaşka bir görünüm sergilemektedir.
İçi 21 sütun üzerinde''Vermadun, Baharan'' Koro balkonu akustiktir. 1895
yılında Antakya Patriği İğnatuos Benham Banni tarafından inşa edilen
Patrikhane bugün müze olarak hizmet vermektedir. Eski Patrikhane
binasının bir kısmı, İlde ana caddenin 1914-1915 yıllarında Almanların
demirden yapılmış tekerlekli arabaların geçebilmesi için yapılan
genişletme çalışmalarında yıkılmıştır. 1958 yılında ana cadde
genişletilip Cumhuriyet Alanı ve yol bugünkü haline getirilmiştir.
Mar
Hırmıs Kilisesi: M.S.430'da yapılmıştır. 1552 yılına kadar Nasturilerin
kullanımındaydı. Bu kilisede iki Metropolit Mezarı mevcuttur
Mar
Yusuf Kilisesi: Meclis-i Mebusan Üyesi Hovsep Kazasyan'ın öncülüğünde
ve Mardin Ermeni Katolik Cemeati katkılarıyla Patrik VIII. Grigoryus
tarafından Mardin Metropolitliğine getirilen Melkun Nazaryan’ın görevi
sırasında Mardin Surp Hovsep Kilisesinin inşaatına 1864’te başlanmış,
1894 yılında ibadete açılmıştır. Kilisenin yan tarafından Ruhbanların
yeri vardır. Mimarı nam-ı değer Mimar Lole’dir. Rutubeti önlemek için
kilisenin inşaatı sırasında temele tonlarca tuz dökülmüştür. Bu usul
antik çağdan gelmektedir. Tepesinde Çan Kulesi olup, mimarisi düz
damlıdır. İçi 21 sütun üzerinde “Vernadun, Baharan” Koro Balkonu
akustiktir. Altı kutsal mihrabı olup, kuzeyde Horan, taşkoro, güneyde
Kavit,batıda Mıgırdaran, doğuda Adyan şeklinde yapılmıştır.
Mor Şimuni Kilisesi: Eski Kale Köyünün güneybatısında yeralır. 793 yılında inşa edilmiştir..
Mor İvennis Kilisesi: Eski kale köyünün güneydoğusunda yeralan kilise 793 yılında inşa edilmiştir.
Mor Circis Kilisesi: Eski kale köyünün kuzeybatısında yeralan kilise 793 yılında yapılmıştır.
Mor
İliye Klisesi: Yapım tarihi bilinmeyen kilise Çiftlik Köyündedir.
Kilise içerisinde yan bölümünde iki oda mevcuttur. Bu odalara geçiş çok
alçak tavanlı kapıdan yapılmaktadır. Orta kısımda şifalı (ruh, sinir ve
sara hastaları) taka denen bölümü sık sık ziyaret edilmektedir.
Mor Yakup-Mor Kuryakus Kilesesi: Kesin yapım tarihi bilinmemekle beraber 3.yüzyıla tarihlenen kilise Bülbül Köyündendir.
Meryem Ana Kilisesi: Göllü Köyünde bulunan kilise yıkık haldedir.
Mor Yuhannın Kilisesi: 370 yılında inşa edilen kilise Dereiçi (Kıllıt) Köyündedir.
Mor
Babi Kilisesi: Nusaybin Günyurdu Köyünün kuzeybatısında ve tepenin
başında bulunmaktadır. Kayanın yontularak kilise inşa edilmiştir.
Buralara Mağara veya Yer altı Kilisesi de denilmektedir.
Mor
Aho Kilisesi: Günyurdu Köyünün kuzeyinde tepe üzerinde bulunan kiliseye
Patrik III. Yakup döneminde bazı eklemeler yapılmıştır..
Mor Şemun Kilisesi: Günyurdu Köyünün kuzeyinde yer almaktadır.Çok eski bir tarihe sahiptir.
Mor
Yuhanna Kilisesi: Turabdin Dağının kayalık bir yamacındadır. Birçok
yapıdan oluşmaktadır. Mor Evgin Manastırına 5 km. uzaklıkta olup, yaya
olarak gidilebilmektedir..
